قرص ریتالین چیست؟
نام ژنریک: متیل فنیدات (خوراکی) (METH-il-FEN-i-)
نام های تجاری: قرص ریتالین، کپسول ریتالین LA
طبقه دارویی: محرک های CNS
ریتالین یک محرک سیستم عصبی مرکزی است. متیل فنیدات بر مواد شیمیایی موجود در مغز و اعصاب تأثیر می گذارد که به بیش فعالی و کنترل تکانه کمک می کنند.
ریتالین برای درمان اختلال کمبود توجه (ADD)، اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD) و نارکولپسی استفاده می شود. بنابراین در صورت مشاهده علائم بیش فعالی در کودک یا بزرگسال و بعد از مراجعه به رواندرمانگر در صورت ارجاع به روانپزشک این امکان وجود دارد که فرد واجد الشرایط مصرف این دارو قرار گیرد.
ریتالین باید به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی کامل برای ADHD استفاده شود که ممکن است در کنار مشاوره یا درمان های دیگر از آن کمک گرفته شود.
هشدارها برای استفاده از کپسول ریتالین
ریتالین ممکن است باعث ایجاد عادت در بدن شود و اعتیاد آور باشد. اگر سابقه اعتیاد به مواد مخدر یا الکل دارید قبل از مصرف به پزشک خود اطلاع دهید. توصیه می شود که دارو را در جایی نگه دارید که دیگران نتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.
استفاده نادرست از ریتالین می تواند باعث اعتیاد شده و یا مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث مرگ شود. اگر در گذشته با سوء مصرف مواد مخدر یا الکل مشکل داشتید به پزشک خود اطلاع دهید.
محرک ها باعث سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افراد مبتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی یا نقص قلبی می شوند.
مهار کننده هایی که بعد از استفاده از آن ها نباید از ریتالین استفاده کنید:
اگر در دو هفته گذشته از یک مهارکننده MAO مانند موارد زیر استفاده کرده اید نباید ریتالین مصرف کنید:
- ایزوکاربوکسازید
- لینزولید
- تزریق متیلن بلو
- فنلزین
- رازاگیلین
- سلژیلین یا ترانیل سیپرومین
ریتالین ممکن است باعث روان پریشی جدید یا جنون شود (افکار یا رفتار غیرمعمول)، به خصوص اگر سابقه افسردگی، بیماری روانی یا اختلال دوقطبی دارید.
در صورتی که مشکلات گردش خون داشته باشید ممکن است مصرف قرص ریتالین باعث بی حسی، درد یا تغییر رنگ در انگشتان دست یا پای شما شود.
اگر موارد زیر را هنگام استفاده از قرص ریتالین دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید:
- علائم مشکلات قلبی
- درد قفسه سینه
- احساس سبکی سر یا تنگی نفس
- علائم روان پریشی، توهم (دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند)، مشکلات رفتاری جدید، پرخاشگری
- پارانویا
- پرخاشگری
- مشکلات رفتاری جدید، دیدن یا شنیدن چیزهایی که واقعی نیستند.
- علائم مشکلات گردش خون
- زخم های غیر طبیعی روی انگشتان دست یا پا.
- نعوظ آلت تناسلی که دردناک است یا 4 ساعت یا بیشتر طول می کشد.
- در صورت داشتن علائم سندرم سروتونین، مانند بیقراری، توهم، تب، تعریق، لرز، ضربان قلب سریع ، سفتی عضلات، انقباض، از دست دادن هماهنگی، حالت تهوع، استفراغ، یا اسهال، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
مواردی که از مصرف ریتالین شما را منع می کنند:
اگر به متیل فنیدیت حساسیت دارید، نباید از ریتالین استفاده کنید.
- گلوکوم
- فشار خون بالا یا مشکل قلبی
- تیروئید پرکار
- سابقه شخصی یا خانوادگی تیک (انقباضات عضلانی) یا سندرم تورت
- اضطراب شدید، تنش یا بی قراری (داروی محرک می تواند این علائم را بدتر کند).
دارو های محرک باعث سکته مغزی، حمله قلبی و مرگ ناگهانی در افراد خاصی شده اند. اگر این بیماری ها را دارید به پزشک خود بگویید:
- مشکلات قلبی یا نقص مادرزادی قلب
- فشار خون بالا؛ یا سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا سکته قلبی.
- افسردگی
- بیماری روانی
- اختلال دوقطبی
- روان پریشی، یا افکار یا اعمال خودکشی
- مشکلات گردش خون در دست ها یا پاها؛ یا اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
- مشکلات مری
- معده یا روده یا تشنج، صرع
- آزمایش امواج مغزی غیر طبیعی (EEG).
اگر برای افسردگی، بیماری های روانی، بیماری پارکینسون ، سردردهای میگرنی ، عفونت های جدی یا پیشگیری از تهوع و استفراغ نیز از داروهای مخدر، محصولات گیاهی یا دارویی استفاده می کنید، به پزشک خود اطلاع دهید . تداخل با متیل فنیدات می تواند باعث یک بیماری جدی به نام سندرم سروتونین شود .
مصرف ریتالین در دوران بارداری
وابستگی به این دارو در دوران بارداری می تواند باعث زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد شود. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک خود اطلاع دهید. اگر باردار هستید، ممکن است نام شما در دفتر ثبت بارداری برای ردیابی اثرات متیل فنیدیت بر جنین ذکر شود.
مصرف ریتالین در دوران شیر دهی
از پزشک بپرسید که آیا شیر دادن با شیر مادر هنگام استفاده از ریتالین بی خطر است یا خیر. اگر در دوران شیردهی هستید، اگر متوجه علائمی مانند بی قراری، مشکلات خواب، مشکلات تغذیه یا کاهش وزن در نوزاد شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
مصرف ریتالین برای افراد کمتر از 6 سال توصیه نمی شود.
چگونه ریتالین مصرف کنم؟
ریتالین را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را دنبال کنید و همه راهنماهای دارو یا بروشور را بخوانید. پزشک ممکن است گهگاه دوز مصرفی شما را تغییر دهد.
اگر مارک، دوز و یا هر تغییری در دارو وجود بیاید، نیاز به دوز شما ممکن است تغییر کند. فقط با استفاده از داروهایی که پزشکتان تجویز کرده از اشتباهات دارویی جلوگیری کنید.
اگر یک جراحی برنامه ریزی شده دارید به پزشک خود در رابطه با مصرف قرص ریتالین اطلاع دهید.
درمان بیش فعالی یا نقص توجه با قرص ریتالین
درمان شما ممکن است شامل مشاوره یا درمان های دیگر نیز باشد.
پزشک شما باید پیشرفت شما را به طور منظم بررسی کند. گاه به گاه، پزشک ممکن است برای بررسی علائم ADHD، درمان ریتالین را برای مدتی متوقف کند. قلب و فشار خون شما نیز ممکن است نیاز به بررسی مکرر داشته باشد.
نحوه نگهداری از ریتالین
با درب بسته و در دمای اتاق، دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری شود. داروی خود را در مکانی نگهداری کنید که هیچ کس به خصوص کودکان به اشتباه از آن استفاده نکنند.
دوز مصرف قرص ریتالین
دوز مصرف ریتالین برای افراد مختلف با توجه به شدت اختلال، سن و علائم بسیاری دیگر متفاوت است، لذا پیشنهاد قطعی روانشناسان و روانپزشکان این است که حتما در طول درمان زیر نظر روان پزشک خود در رابطه با دوز مصرف ریتالین تصمیم گیری و اقدام کنید.
اگر یک نوبت مصرف ریتالین را فراموش کنم چه اتفاقی می افتد؟
در اسرع وقت دارو را مصرف کنید، اما اگر تقریباً زمان نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید. دو دوز را در یک زمان مصرف نکنید.
عوارض استفاده بیش از حد از ریتالین
علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل موارد زیر شود:
- تهوع
- خشکی دهان
- استفراغ
- اسهال
- اضطراب
- بی قراری
- لرزش
- پرش عضلانی
- تنفس سریع
- گیجی و توهم
- گشاد شدن مردمک های چشم
- درد یا ضعف عضلانی
- تب، تعریق، سردرد ، تپش در گردن
- تپش قلب
- احساس سبکی سر
- غش، تشنج یا کما
هنگام مصرف ریتالین از انجام چه کارهایی باید اجتناب کرد؟
- از نوشیدن الکل خودداری کنید.
- تا زمانی که متوجه نشده اید این دارو چه تأثیری بر شما خواهد داشت از رانندگی یا فعالیت های خطرناک خودداری کنید.
عوارض جانبی مصرف ریتالین
در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک به ریتالین، کمک فوری پزشکی دریافت کنید :
- کهیر
- مشکل در تنفس
- تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو.
- تعریق، افزایش فشار خون
- تغییرات خلقی، اضطراب، احساس عصبی یا تحریک پذیری، مشکل در خواب.
- ضربان قلب سریع، تپش ضربان قلب یا بال زدن در قفسه سینه.
- کاهش اشتها، کاهش وزن
- خشکی دهان، حالت تهوع، استفراغ، درد معده، سوء هاضمه ؛ یا
- سردرد، سرگیجه
متیل فنیدات می تواند بر رشد کودکان تأثیر بگذارد. قد و وزن کودک شما ممکن است نیاز به بررسی مکرر داشته باشد. اگر فرزندتان با سرعت طبیعی رشد نمی کند، به پزشک خود اطلاع دهید.
چه داروهای دیگری بر ریتالین تأثیر می گذارد؟
در مورد سایر داروهای خود با پزشک خود مشورت کنید، به خصوص:
- رقیق کننده خون – وارفارین، کومادین، جانتوون
- داروهای فشار خون
- برخی داروهای ضد افسردگی
- داروی تشنج
- داروهای سرماخوردگی یا آلرژی که حاوی داروهای ضد احتقان هستند.
این لیست کامل نیست. سایر داروها ممکن است با متیل فنیدیت تداخل داشته باشند، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی . همه تداخلات دارویی ممکن در اینجا ذکر نشده است.
