سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال شایع است که معده و روده و یا در کل دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار می دهد. IBS یک بیماری مزمن است که برای مدیریت و درمان سندروم روده تحریک پذیر به صبر و زمان زیادی نیاز است. علائم سندروم روده تحریک پذیر در تعداد کمی از افراد مبتلا شدید است. برخی از افراد مبتلا به این عارضه می توانند علائم خود را با مدیریت رژیم غذایی، اصلاح سبک زندگی و کنترل استرس مدیریت کنند. برای درمان سندروم روده تحریک پذیر با علائم شدیدتر دارو درمانی و مشاوره درمانی، توصیه می شود. IBS تغییری در بافت روده ایجاد نمی کند یا خطر ابتلا به سرطان کولورکتال را افزایش نمی دهد.
علائم سندرم روده تحریک پذیر
علائم IBS متفاوت است اما معمولا برای مدت طولانی وجود دارد. رایج ترین عبارتند از:
- درد شکم، گرفتگی یا نفخ که به دفع مدفوع مربوط می شود
- تغییر در ظاهر حرکت روده
- تغییرات در دفعات دفع مدفوع
- علائم دیگری که اغلب مرتبط هستند عبارتند از احساس تخلیه ناقص و افزایش گاز یا مخاط در مدفوع.
- اسهال یا یبوست
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
اگر تغییر مداوم در عادات روده یا سایر علائم IBS دارید، به پزشک خود مراجعه کنید . آنها ممکن است نشان دهنده وضعیت جدی تری مانند سرطان روده بزرگ باشند. علائم جدی تر عبارتند از:
- کاهش وزن
- اسهال در شب
- خونریزی از رکتوم
- نارسایی کمبود آهن
- استفراغ بی دلیل
- دردی که با دفع گاز یا اجابت مزاج تسکین نمی یابد
علل بروز سندرم روده تحریک پذیر
علت دقیق IBS مشخص نیست. اما عواملی که به نظر می رسد در بروز این سندروم نقش دارند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انقباضات عضلانی در روده
دیواره‌های روده‌ها با لایه‌هایی از ماهیچه پوشانده شده‌اند که با حرکت غذا در دستگاه گوارش شما منقبض می‌شوند. انقباضات قوی تر و طولانی تر از حد معمول می توانند باعث گاز، نفخ و اسهال شوند. انقباضات ضعیف می تواند عبور غذا را کند کرده و منجر به مدفوع سفت و خشک شود.
سیستم عصبی
ممکن است مشکلات مربوط به اعصاب، در سیستم گوارشی باعث ایجاد ناراحتی کنند، به این صورت که در هنگام کشیده شدن شکم از گاز یا مدفوع شود. نبود و یا وجود هماهنگی ضعیف سیگنال‌های بین مغز و روده‌ها می‌تواند باعث شود بدن نسبت به تغییراتی که در فرآیند گوارش رخ می‌دهد واکنش بیش از حد نشان دهد. که می تواند منجر به درد، اسهال یا یبوست در فرد شود.
عفونت شدید IBS
IBS ممکن است پس از یک اسهال شدید ناشی از وجود باکتری یا ویروس ایجاد شود. که گاستروانتریت نامیده می شود. همچنین ممکن است با ازدیاد باکتری در روده (رشد بیش از حد باکتری) همراه باشد.
استرس زیاد
وجود اضطراب در افرادی که در معرض رویدادهای استرس زا هستند، به ویژه در دوران کودکی، باعث بروز علائمIBS خواهد شد .
تغییرات در میکروب های روده
تغییرات در باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها که به طور معمول در روده ها ساکن هستند و نقش کلیدی در سلامت دارند، می تواند باعث بروز علائم این سندروم شوند. تحقیقات نشان می دهد که میکروب ها در افراد مبتلا به IBS ممکن است با میکروب های افرادی که IBS ندارند، متفاوت باشد .
محرک های سندروم روده تحریک پذیر
علائم IBS را می توان با موارد زیر تحریک کرد:
غذا
تا کنون نقش آلرژی های غذایی یا عدم تحمل رژیم های غذایی در IBS به طور کامل شناخته نشده است. اما ممکن است که آلرژی غذایی به ندرت باعث IBS می شود . دیده شده است که بسیاری از افراد هنگام خوردن یا نوشیدن برخی غذاها یا نوشیدنی ها علائم IBS در آن ها شدید تر شده است.
برخی از این مواد غذایی که علائم این سندروم را افزایش می دهد عبارتند از:
- گندم
- محصولات لبنی
- مرکبات
- لوبیا
- کلم
- شیر
- نوشابه های گازدار
چگونه سندرم روده تحریک پذیر شما را تحت تاثیر قرار می دهد
افراد مستعد ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر
- ژن ها در بروز IBS می توانند نقش داشته باشند، در نتیجه وجود سابقه خانوادگی در احتمال ابتلا به IBS نقش خواهد داشت.
- IBS بیشتر در افراد زیر 50 سال رخ می دهد.
- IBS در بین زنان شیوع بیشتر ی دارد. استروژن درمانی قبل یا بعد از یائسگی همچنین ممکن است سبب بروز این سندروم در زنان شود.
- اضطراب، افسردگی یا سایر مشکلات سلامت روان.
- سابقه سوء استفاده جنسی، فیزیکی یا عاطفی .
عوارض عدم درمان سندرم روده تحریک پذیر
یبوست مزمن یا اسهال
یبوست مزمن یا اسهال از عوارض سندروم روده تحریک پذیر هستند که می تواند باعث هموروئید شود.
کاهش کیفیت زندگی
بسیاری از افراد مبتلا به IBS دارای کیفیت زندگی ضعیفی هستند. تحقیقات نشان می دهد که افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر سه برابر بیشتر از افراد دیگر وقت خود را ممکن است هدر داده و کیفیت زندگی پایینی دارند.
ابتلا به اختلالات خلقی
تجربه علائم IBS می تواند منجر به افسردگی یا اضطراب شود. افسردگی و اضطراب نیز می تواند IBS را بدتر کند.
