پرخوری عصبی یا اختلال پرخوری عصبی (Binge Eating Disorder یا BED) که به عنوان بولیمیا نیز شناخته می شود، یک اختلال تغذیه است که با مصرف بیش از حد مقداری از غذا در یک زمان کوتاه و ناگهانی همراه میشود. افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است بدون کنترل و تسلط بر خود به مصرف غذاهای بسیاری از نظر کمیت و کیفیت بپردازند، تا جایی که این عمل ممکن است منجر به افزایش وزن، اضافه وزن و مشکلات مرتبط با آن شود، به همین دلیل است که امروزه پرخوری عصبی اصلی ترین دلیل چاقی شناخته شده است.
علائم پرخوری عصبی
- مصرف مکرر و مکرر غذا در مقادیر بسیار بالا در یک دوره زمانی کوتاه و معمولاً کمتر از دو ساعت.
- انجام این عمل به طور مکرر در افراد بدون حس گرسنگی یا سیری حقیقی.
- احساس بیقراری و تنفر از خود بعد از مصرف بیش از حد غذا.
- عدم توانایی در کنترل یا متوقف کردن مصرف غذا در حین پرخوری.
- احساس عار و شرم پس از پرخوری.
- این مشکل باید به مدت حداقل شش ماه برای تشخیص اختلال پرخوری عصبی وجود داشته باشد.
- پرخوری عصبی ممکن است منجر به اضافه وزن و افزایش ریسک مشکلات سلامتی نظیر دیابت نوع 2، بیماریهای قلبی و عوارض جسمی و روانی دیگر شود.
اگر فکر میکنید که شما یا کسی که میشناسید ممکن است به پرخوری عصبی مبتلا باشید، بهتر است با یک متخصص روانشناسی یا مشاور تغذیه تماس بگیرید تا مشکل تشخیص داده شود و درمان مناسبی برای آن تعیین شود.
دلایل پرخوری عصبی قبل از پریود در زنان
پرخوری عصبی یک اختلال تغذیه است که میتواند در هر زمانی اتفاق بیافتد و در برخی زنان، این اختلال ممکن است قبل از دوره پریودی (ماهیانه) تشدید شود یا در این دوره بیشتر اتفاق بیفتد. این افزایش تشدید ممکن است به دلایل زیر باشد:
تغییرات هورمونی
تغییرات در سطوح هورمونها قبل از دوره پریودی میتواند به افزایش اشتها و نیاز به خوردن بیشتر غذا منجر شود. در این مواقع، برخی زنان ممکن است به عنوان یک واکنش به تغییرات هورمونی، به سمت پرخوری عصبی یا بولیمیا متمایل شوند.
اختلالهای روانی
استرس، اضطراب و افت احساساتی معمولاً در دوره پیش از پریود تشدید میشوند. این افت احساساتی ممکن است باعث شود که برخی از زنان به خوردن بیش از حد به عنوان یک مکانیسم کاهش استرس و تسکین از اضطراب تکیه کنند.
نگرانیهای مرتبط با وزن و ظاهر
برخی از زنان ممکن است قبل از دوره پریودی به عنوان یک نتیجه از نگرانیهای مرتبط با وزن و ظاهر خود، به پرخوری عصبی متمایل شوند.
فشار اجتماعی
فشارهای اجتماعی و فرهنگی نیز ممکن است تاثیری در افزایش پرخوری عصبی قبل از پریود در برخی زنان داشته باشد. مثلاً تبلیغات مدیا و فشارهای اجتماعی برای داشتن ظاهری خاص ممکن است به افزایش نیاز به غذا و تحت فشار قرار دهد. در هر صورت، درمان پرخوری عصبی میتواند به کمک کاهش عوامل تشدیدکننده و بهبود روابط با غذا و بدن انجام شود. اگر شما یا کسی که میشناسید به این مشکل مبتلا هستید، مشاوره از یک متخصص روانشناسی یا مشاور تغذیه میتواند مفید باشد.
دلایل پرخوری عصبی در مردان
بولیمیا در اصل به عنوان یک اختلال تغذیه شناخته میشود که بیشتر در زنان دیده میشود، اما ممکن است در مردان نیز رخ دهد. دلایل پرخوری عصبی در مردان ممکن است به نوعی متفاوت باشد، اما شامل موارد زیر باشد:
استرس و اضطراب
استرس، فشارهای روزمره، اضطراب و مشکلات روانی میتوانند در هر جنسیتی باعث پرخوری عصبی شوند. مردان نیز ممکن است به عنوان یک راه برای مقابله با این نگرانیها و استرسها به خوردن بیش از حد غذا روی آورند.
اضطراب بدنی
ممکن است مردان به عنوان پاسخ به تغییرات در وضعیت بدنی خود، مثل اضافه وزن یا تغییرات در ترکیب بدنی، به پرخوری عصبی متمایل شوند. این میتواند به دلیل فشارهای اجتماعی یا نگرانیهای مرتبط با ظاهر در آن ها ایجاد شود.
اعتیاد به غذا
برخی افراد میتوانند به عنوان یک اعتیاد به غذا یا برخی از غذاها به پرخوری عصبی متمایل شوند. این اعتیاد ممکن است در مردان نیز رخ دهد و باعث شود که آنها بیشتر از حد به مصرف غذاهای خاصی بپردازند.
عوامل جسمی
برخی اختلالات جسمی میتوانند به پرخوری عصبی در مردان منجر شوند. به عنوان مثال، اختلالات هورمونی یا مشکلات گوارشی میتوانند تغییرات در اشتها و الگوی غذایی ایجاد کنند. عموما افسردگی در مردان نابارور با نشانه های پرخوری عصبی نیز ظاهر می شود.
اجتماعی و فرهنگی
فشارهای اجتماعی، انتظارهای فرهنگی و تاثیر محیط اجتماعی نیز میتوانند در پرخوری عصبی در مردان نقش داشته باشند. به عنوان مثال، فشارها برای داشتن ظاهری خاص یا تعریفشدگی جسمی ممکن است باعث ایجاد مشکلات تغذیهای شوند. در هر صورت، درمان پرخوری عصبی نیاز به مشاوره تخصصی و حمایت متخصصانه دارد. اگر شما یا کسی که میشناسید به پرخوری عصبی مبتلا است، بهتر است با متخصصین روانشناسی، مشاور تغذیه، یا پزشک متخصص مشوره کنید تا برنامهای مناسب برای مدیریت و درمان این اختلال تنظیم شود.
دلایل پرخوری عصبی در نوجوانان
پرخوری عصبی در نوجوانان میتواند به عنوان یک اختلال تغذیه رخ دهد و عوامل متعددی میتوانند در ظهور آن نقش داشته باشند. در ادامه، برخی از دلایل ممکن برای پرخوری عصبی در نوجوانان آورده شده است:
تغییرات هورمونی
در دوره نوجوانی، تغییرات قوی در هورمونها اتفاق میافتد که ممکن است به تغییرات در اشتها و الگوی غذایی منجر شود. این تغییرات ممکن است باعث افزایش اشتها و تمایل به خوردن بیشتر در کودکان و نوجوانان شود.
فشارهای اجتماعی
فشارهای اجتماعی و نگرانیهای مربوط به همتایان، استانداردهای ظاهری، تعریفشدگی جسمی، و انتظارات جامعه میتوانند به عنوان عوامل تشدیدکننده پرخوری عصبی در نوجوانان عمل کنند.
استرس و اضطراب
نوجوانان نیز ممکن است تحت فشارهای زیادی از جمله فشارهای تحصیلی، اجتماعی، و خانوادگی قرار بگیرند. استرس و اضطراب میتوانند به عنوان عوامل تحریککننده برای پرخوری عصبی عمل کنند.
پذیرش اجتماعی
برخی از نوجوانان ممکن است برای جلب توجه و پذیرفته شدن در گروههای همتایان خود به خوردن بیش از حد غذا روی آورند.
مشکلات روانی
مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، اختلالات اعتیادی، و اختلالات خوردن میتوانند باعث پرخوری عصبی در نوجوانان شوند.
الگوهای خانوادگی
اگر پرخوری عصبی در خانواده وجود داشته باشد، احتمال اینکه نوجوانان نیز این الگوها را به ارث ببرند و با آن آشنا شوند، افزایش مییابد.
فشار رسانهای
تبلیغات رسانهها و تصاویر ظاهری ایدهآل میتوانند تاثیر مستقیمی بر تمایلات غذایی نوجوانان داشته باشند.
درمان پرخوری عصبی در نوجوانان نیاز به مشاوره تخصصی دارد. مشاوران روانشناسی و متخصصان تغذیه میتوانند به نوجوانان و خانوادههای آنها کمک کنند تا به مدیریت این اختلال و بهبود الگوی غذایی بپردازند. همچنین، در صورت وجود مشکلات روانی مرتبط، درمانهای مرتبط با این مشکلات نیز میتوانند مفید باشند.
علائم پرخوری عصبی در طول روز
پرخوری عصبی یک اختلال تغذیه است که با مصرف مقادیر بسیار بالایی از غذا در یک مدت زمانی کوتاه و ناگهانی همراه میشود. افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است این عمل را بارها و مکرر در طول روز تکرار کنند. علائم پرخوری عصبی در طول روز ممکن است شامل موارد زیر باشند:
مصرف مقادیر زیاد غذا
افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است در یک دوره زمانی کوتاه مقدار زیادی از غذا را مصرف کنند. این مصرف غذاها معمولاً بیش از حد نیاز آنهاست.
تنها خوردن
بسیاری از افراد مبتلا به پرخوری عصبی تنها و بدون حضور دیگران غذا میخورند. این اقدام ممکن است به دلیل احساس شرم و عار پس از پرخوری باشد.
احساس عار و شرم
پس از پرخوری، افراد مبتلا به این اختلال معمولاً احساس عار و شرم میکنند. این احساسات میتوانند در طول روز برای آنها ایجاد شود.
نقطه انفجاری
پرخوری عصبی ممکن است با یک نقطه انفجاری همراه باشد. به عبارت دیگر، افراد ممکن است در یک لحظه تصمیم بگیرند که غذا بخورن و به مصرف بیش از حد بپردازند.
ترک عادتهای تغذیهای سالم
پرخوری عصبی ممکن است با ترک عادتهای تغذیهای سالم همراه باشد. این افراد ممکن است در طول روز وعدههای اصلی غذایی را نادیده بگیرند و به جای آن، به مصرف میانوعدههای بیش از حد و بدون کنترل بپردازند.
افزایش وزن
افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است با افزایش وزن و مشکلات مرتبط با آن مواجه شوند.
اختلالات همراه
پرخوری عصبی ممکن است با اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب همراه باشد.
تشخیص و درمان پرخوری عصبی میتواند توسط متخصصان روانشناسی و تغذیه انجام شود. اگر شما یا کسی که میشناسید علائم پرخوری عصبی دارید، بهتر است به یک متخصص مشاوره جهت تشخیص و درمان مراجعه کنید.
درمان علمی پرخوری عصبی از دیدگاه روانشناسان
درمان علمی پرخوری عصبی از دیدگاه روانشناسان عمدتاً شامل روشهای متعددی است که به افراد مبتلا به این اختلال کمک میکنند تا الگوی غذایی ناسالم خود را تغییر دهند و مشکلات روانی مرتبط با پرخوری عصبی را مدیریت کنند. درمان پرخوری عصبی از دیدگاه روانشناسان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
مشاوره روانشناختی
درمان پرخوری عصبی معمولاً با مشاوره روانشناختی آغاز میشود. روانشناسان متخصص در این حوزه میتوانند با افراد مبتلا به این اختلال به تحلیل عوامل عاطفی و روانی مرتبط با پرخوری عصبی پرداخته و به آنها راههای مدیریت استرس، اضطراب، و نگرانیها را آموزش دهند. همچنین، مشاوره میتواند به افراد کمک کند تا بر روی ارتقاء خودآگاهی و بهبود تعاملات اجتماعی خود کار کنند.
مشاوره تغذیه
مشاوران تغذیه متخصص میتوانند به افراد کمک کنند تا الگوی تغذیهای سالمتری را ایجاد کنند. این شامل برنامهریزی وعدههای غذایی سالم، تعیین مقادیر مناسب غذا، و یادگیری اصول تغذیه بهینه میشود.
درمان دارویی
در برخی موارد، پزشکان میتوانند داروهای خاصی را برای مدیریت علائم افراد مبتلا به پرخوری عصبی تجویز کنند. این داروها ممکن است به کنترل اضطراب، افسردگی، یا افزایش اشباع پس از مصرف غذا کمک کنند.
مدیریت استرس و اضطراب
افراد مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً با استرس و اضطراب روبرو هستند. تکنیکهای مدیریت استرس مثل مراقبه، تمرینات تنفسی، و تمرینات ورزشی میتوانند به آنها کمک کنند.
پشتیبانی گروهی
گروههای پشتیبانی برای افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است مفید باشند. این گروهها به افراد این فرصت را میدهند تا تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و از تجربیات دیگران بهرهبرداری کنند.
پیگیری مداوم
درمان پرخوری عصبی معمولاً نیاز به پیگیری مداوم دارد. افراد باید به طور دقیق علائم خود را نظارت کرده و به مشاوران خود گزارش دهند تا بتوانند درمان را بهبود بخشند. در مجموع، درمان پرخوری عصبی به شیوههای چندگانه ترکیبی از مشاوره روانشناختی، مشاوره تغذیه، و مداخلات دیگر متخصصانه اعتماد دارد. این درمانها به افراد کمک میکنند تا به مدیریت و بهبود وضعیت خود در برابر پرخوری عصبی بپردازند.